Afgelopen donderdag was het drieënzeventig jaar geleden dat de eerste KNIL-militairen naar Nederland kwamen. Op deze dag was in Nationaal Monument Kamp Vught de documentaire ‘Stemmen van naoorlogse generaties: hoe oorlog en koloniaal verleden doorwerken’ vertoond.
De documentaire is gemaakt door Simone Berger en Armando Ello, beide met Indische roots. Zij gingen op zoek naar de doorwerking van trauma’s door oorlog en koloniaal verleden in volgende generaties. Hiervoor interviewden ze vijf schrijvers die hierover geschreven hebben en vier jongeren die zich met dit thema bezighouden.
In de documentaire komt naar voren dat kinderen leven met de trauma’s van hun ouders en ook in latere generaties werken die trauma’s vaak nog door. De trauma’s ontstonden in de oorlog met Japan en later de onafhankelijkheidsstrijd. Gezinnen werden uit elkaar gehaald en velen kwamen in kampen terecht waar bedreiging, marteling en vernedering aan de orde van de dag waren. Velen hielden hier levenslange nachtmerries en depressies aan over. De stress van die tijd is in hun lichaam gaan zitten waardoor de hersenen altijd in staat van paraatheid staan. Het verwerken van hun leed kon niet.
De geïnterviewden vertellen dat ze als kind hebben geleerd om zich altijd aan te passen en hard te werken. Over het verleden en de trauma’s werd niet gesproken. Hierdoor ontstond vaak verdeeldheid terwijl er juist verbinding nodig was. De onveiligheid in het systeem wordt deels doorgegeven aan de kinderen. Generaties voelen zich sindsdien onveilig zonder precies te weten waarom. Het intense verdriet van hun (voor)ouders leidde tot littekens bij de kinderen. Volgens hen is er nog steeds niet genoeg begrip voor hun verleden. Ze roepen stuk voor stuk op om te blijven herdenken en de verhalen te blijven vertellen. ‘Mensen mogen Nederlands-Indië niet vergeten, evenals de roots van de KNIL-generaties. Deze geschiedenis moet onderdeel worden van de Nederlandse geschiedenis.’
In het publiek zaten vier generaties met Moluks of Indisch bloed. Zij herkenden zich vaak in de documentaire. “Het was een indrukwekkende film die vragen bij me heeft opgeroepen. Ik heb altijd geleerd me aan te passen en dat speelt nu nog steeds. De angst van mijn ouders heb ik overgenomen. Ik herken er heel veel van.” Sommigen waren emotioneel. “Ik heb het allemaal bewust meegemaakt. De pijn, de angst, die zit er nog steeds. Ik zie mezelf in die film.”
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan.
