Column Foppe Weijer: Expositie Palet van verzet, moedige vrouwen toen en nu

Foto: Foppe Weijer

Heb jij weleens iets gedaan wat tegen de normale orde indruist? Rebelleren tegen ‘vrouwonvriendelijke’ praktijken, in verzet komen tegen onrecht?

De expositie ‘Palet van verzet’ laat zien wat vrouwen bindt die tijdens de tweede wereldoorlog in verzet gingen met vrouwen die dat nu doen. Het is in ieder geval een diepgewortelde verontwaardiging over misstanden in de samenleving, gecombineerd met de bereidheid om je eigen veiligheid op het spel te zetten.

Twee vrouwen ontmoeten elkaar op het Centraal Station in Amsterdam, het is 28 april 1944. Joke Folmer (1923) en haar moeder, de twee hebben elkaar al lange tijd niet gezien. Maar nauwelijks hebben ze elkaar begroet of ze worden in de boeien geslagen door de Duitsers. Ze durven elkaar niets meer te zeggen. Elk woord kan te veel zijn. ‘We hadden elkaar nauwelijks begroet’, vertelt Joke. ‘Stomverbaasd waren we. Later bleek dat mijn moeder al weken was gevolgd door de Duitsers, die eigenlijk op zoek waren naar mij’.

Op haar 18e jaar raakte ze betrokken bij het verzet. Ze was in die tijd woedend op de wereld omdat haar Joodse vriendin en haar familie moesten vluchten. Ze wilde iets doen. En zo bracht ze meer dan 300 mensen, voor wie Nederland te gevaarlijk was geworden, over de grens met België, onder hen zo’n 120 geallieerde piloten.

Op 19 jarige leeftijd wordt ze ter dood veroordeeld, overleeft zeven gevangenissen en twee kampen en de oorlog.

Hoe moedig kan een mens zijn? Want zoals ieder mens kennen ook deze vrouwen hun angsten. Op de expositie staan verzetsvrouwen uit de tweede wereldoorlog naast vrouwen van deze tijd. Ik lees uitspraken van vrouwen die voor de troepen uitlopen, zoals: ‘In alle mensen schuilt een kracht. Slachtofferschap omzetten in actie.’ (Liesbeth Zegveld – mensenrechtenadvocaat en hoogleraar oorlogsrecht, 1970) en ‘Een wereld waarin mensen elkaar accepteren zoals ze zijn. Dat is de kern.’. (Tanja Ineke, voorzitter COC, 1961) Uitspraken van verzetsvrouwen die al een verwachtingspatroon moeten overwinnen voor er van andere vormen van verzet sprake kan zijn.

Joke en de vrouwen die op deze expositie belicht worden maken een verschil, zij zijn de extra tint op het palet dat de kleur zo mooi maakt.

De expositie ‘Palet van verzet’ is nog te zien tot en met 28 februari 2019 in Nationaal Monument kamp Vught. Elke dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag t/m 28 februari 2019. Het museum is gesloten op 25 en 31 december, 1 en 7 t/m 31 januari (ivm verbouwing). ( https://www.bezoekvught.nl/uitagenda/3717432733/expositie-palet-van-verzet-in-nationaal-monument-kamp-vught )

Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen