Pieter Broertjes: 'In ieder verhaal zit een waarschuwing'
Vrijdagochtend herdachten Vughtenaren de slachtoffers van concentratiekamp Sachsenhausen . Tijdens deze herdenking hield ook Pieter Broertjes een toespraak. De oud-journalist en politicus vertelde over zijn vader, die vier jaar in het concentratiekamp overleefde.
Voor verzetsdaden pakten de Duitsers de vader van Pieter Broertjes in 1941 op en brachten hem naar Sachsenhausen. In het kamp kwam hij in het schepcommando terecht, grind van de ene naar de andere kant verplaatsen. Maar soms moest hij ook als schilder werken. “Onder andere bij Himmler." vertelt Broertjes. "Daar kregen ze beter eten, dat ook voor de SS werd gemaakt. Dat was net genoeg om weer even op krachten te komen. Op 2 december 1942 belandde hij in het kranken Revier, een soort kampziekenhuis. Hij was toen erg verzwakt en ondervoed. Als zoon van een medicus trok hij de aandacht van een Franse arts die zich enigszins over hem ontfermde. Hij kreeg wat extra eten, maar moest ook vreselijke dingen doen zoals het amputeren van ledematen (zonder narcose) en het leegscheppen van de gaskamer.”
Kippenvel
“Bij ons thuis werd niet vaak over de Tweede Wereldoorlog gesproken.” vertelt Broertjes. “Dat kwam te dichtbij. Alleen rond 4 en 5 mei vertelden mijn ouders flarden over wat ze hadden meegemaakt. Vaak zonder veel context en zonder emotie.” Wel ging hij met zijn kinderen nog één keer terug naar Sachsenhausen om hen zijn verhaal te vertellen. “Toen we de kamer betraden waar hij de lijken destijds had afgelegd die uit de gaskamers kwamen, zei hij: “Ik ruik de geur nog.” Kippenvel hadden we. Tijdens de begrafenis van mijn vader op 19 januari 2004 sprak mijn zus Arendine de gedenkwaardige woorden: “Ik zal nooit vergeten hoe zijn huid en stem veranderden toen hij het kamp binnenging.”
Waarschuwing
Dat zijn vader nauwelijks over zijn kampervaringen sprak, neemt Broertjes hem niet kwalijk. “Zijn methode om te overleven was te zwijgen en zijn verdriet in stilte te dragen. Alles kon altijd tegen je worden gebruikt. In zijn ogen leefde de oorlog voort. Hij was op zijn hoede, altijd. Toch ben ik er trots op dat hij – zij het mondjesmaat – ons over zijn ervaringen heeft verteld. Hierdoor kan ik u/jullie nu deelgenoot maken van zijn verhaal. Zijn verhalen, hoe schokkend ook, zijn betekenisvol voor volgende generaties. Wij die geen oorlog hebben meegemaakt worden ons op die manier blijvend bewust van het onbeschrijfelijk leed dat een oorlog veroorzaakt. Oekraïne laat zien hoe de oorlog plotseling dichtbij komt. De verhalen over de verschrikkingen daar moeten ook verteld worden, want in ieder verhaal zit een waarschuwing en een oproep om dit nooit meer te laten gebeuren.”
Begin de dag met het nieuws uit je gemeente met de gratis Nieuwsbrief. KLIK HIER en meld je aan.
