Nieuw boek geeft inzicht in terreursysteem van de nazi's
Op 16 mei werd in Nationaal Monument Kamp Vught het boek ‘Kamp Vught 1942-1944: daders en drijfveren’ gepresenteerd. Hierin geeft Bert Oomen geeft een verhelderende inkijk in het nazi-systeem waarin de daders tijdens de Tweede Wereldoorlog functioneerden.
Hij beschrijft de maatschappelijke en sociale context waarbinnen zij opereerden. Oomen gaat uitvoerig in op de achtergronden, overtuigingen en drijfveren van de daders in Kamp Vught en van de ‘schrijftafelmoordenaars’ in Den Haag en Berlijn die het terreurapparaat en de vernietigingsmachine bedachten en draaiende hielden. Oomen is als vrijwilliger actief in Nationaal Monument Kamp Vught, waar hij historisch onderzoek doet voor het herinneringscentrum.
Oomen (1945) is geboren in Vught en was tot zijn pensioen stedenbouwkundige. Nadat hij in 2010 weer in Vught ging wonen, begon hij aan zijn eerste boek ‘Ze bouwen daarginds een concentratiekamp’ over de rol van de omstanders, de inwoners van Vught die de gevangenen en bewakers voor hun deuren zagen passeren. Op 16 mei ontvingen zijn kleinkinderen Isabel en Frederique de eerste exemplaren van zijn tweede boek, ‘omdat de verhalen van Kamp Vught door hun generatie verteld moeten worden.' Directeur van Nationaal Monument Kamp Vught, Jeroen van den Eijnde: ‘Het is een prikkelend en tot nadenken stemmend boek over systemen van macht en daderschap en de toegepaste praktijk. In onze vaste expositie over Kamp Vught besteden we hier aandacht aan, en het boek van Bert Oomen belicht daderschap in een brede context.’
Democratie uitgewist
Olaf Tempelman, redacteur van de Volkskrant en woonachtig in Vught sprak
bij de boekpresentatie: ‘Bert heeft een overrompelend boek geschreven. Als er
iets is wat Bert in zijn boek inzichtelijk maakt, dan is dat het gemak waarmee
mensen zich kunnen aanpassen aan omstandigheden waarin een democratie zomaar
wordt uitgewist. Aan omstandigheden waarin het ineens gewoon is dat
bevolkingsgroepen worden ontmenselijkt. Het blijkt simpelweg een 'verandering
van context'. Veel mensen blijken hun hun koers te bepalen met een soort radar
die is afgestemd op wat in een bepaalde context aanvaardbaar is. Als in een
nieuwe morele context aanvaardbaar wordt dat mensen worden gedeporteerd, dan
aanvaarden zij dat.’
Over het boek
Kamp Vught was niet alleen het enige SS-concentratiekamp in de door
nazi-Duitsland bezette West- Europese gebieden, het was ook een Jodenkamp.
Tegenstanders van het regime werden opgesloten en als dwangarbeiders
geëxploiteerd in concentratiekampen, terwijl Jodenkampen waren bedoeld om Joden
op te vangen voordat ze op transport konden worden gezet naar de
vernietigingskampen in het Oosten. Juist omdat Kamp Vught deze uitzonderlijke
dubbelfunctie had, biedt het onderzoek naar zijn geschiedenis meer inzicht in
het terreursysteem van de nazi’s, waardoor Hitler aan de macht kon blijven, én
in de vernietigingsindustrie waarmee hij meer dan zes miljoen Joden, Roma en
Sinti liet vermoorden.
‘Kamp Vught 1942-1944: daders en drijfveren’ verscheen bij Walburg Pers (480 pagina’s, geïllustreerd, € 39,99). Te koop in de museumwinkel van NM Kamp Vught en in de boekhandel.
