Boek ‘Wraak op het verzet’

20 aug , 7:54 Nieuws
66c42d2441d63
Twee van de grootste oorlogsmisdaden die in Nederland werden gepleegd, vonden plaats in de laatste maanden van Kamp Vught. In juni 1944 begon de executie van vele honderden verzetsmensen.
Bij het opheffen van het kamp, begin september van dat jaar, besloten de nazi's vervolgens alle nog levende gevangenen te deporteren naar de kampen Sachsenhausen en Ravensbrück. Meer dan de helft, vermoedelijk meer dan 1900 verzetslieden, zou uiteindelijk bezwijken. Ad van Liempt schreef  hierover ‘Wraak op het verzet’, dat bij Uitgeverij Balans verschijnt op 27 augustus.
Tachtig jaar na dato reconstrueert Ad van Liempt aan de hand van talloze getuigenverklaringen en justitiële documenten de hel van die laatste maanden van Kamp Vught, het enige SS-concentratiekamp in Nederland. Van de executies en de ondraaglijke spanning in de 'bunker' tot aan de onmenselijke omstandigheden in de volgepakte goederenwagons en de misdadige dodenmarsen. ‘Wraak op het verzet’ is een aangrijpend verslag van een langgerekte massamoord op de Nederlanders die zich het felst en het hardnekkigst tegen de nazi's hadden verzet. Het feit dat geen van de verantwoordelijken hiervoor is berecht, maakt deze pijnlijke geschiedenis nog extra wrang.
‘Gesleep met mensen’
Directeur van Nationaal Monument Kamp Vught, Jeroen van den Eijnde: ‘Met Ad van Liempt volgen we de chaotische laatste maanden van Kamp Vught op de voet. Indringend beschrijft hij het gesleep met mensen, vanuit het Oranjehotel in Scheveningen, vanuit België, naar Vught en vandaar naar beruchte kampen als Sachsenhausen en Ravensbrück. Een grote verdienste is daarnaast ook dat nu eens allerlei getallen goed op een rij zijn gezet en beredeneerd. Zo komt hij tot de opvallende conclusie dat het aantal in Vught gefusilleerden eerder rond de 400 ligt, terwijl er 329 namen op het monument op de fusilladeplaats staan. Al met al een onmisbare toevoeging aan hetgeen wij over SS-concentratiekamp Vught kunnen, nee moeten, weten.’
Overzicht
Voor ‘Wraak op het verzet’ deed van Liempt onderzoek in uiteenlopende archieven in binnen- en buitenland. Van Liempt over de laatste maanden van SS-concentratiekamp Vught: ‘Er is veel geschreven over individuele personen die deze periode in de oorlogsgeschiedenis hebben meegemaakt, maar een poging tot een overzicht van wat de gevangenen van Vught is overkomen, ontbrak nog. Het waren voornamelijk verzetsmensen die het slachtoffer werden van de wraak van de nazi’s. Ze mogen niet vergeten worden, vind ik – dat is de doelstelling van mijn boek.’ De vele feiten worden afgewisseld met persoonlijke verhalen van gevangenen en andere betrokkenen.
De eerste executie in Kamp Vught vond plaats op 13 juni 1944. Uit ‘Wraak op het verzet’ over de zomer van 1944: In een paar weken tijd vermoordden de vuurpelotons verzetsstrijders uit alle windstreken van Nederland. Agenten uit Nijmegen, de groep-Peter uit Schiedam, distributiemedewerkers uit Amsterdam, de K-groep uit Groningen – het is langzamerhand wel duidelijk dat Vught was uitgekozen als de plek waar belangrijke groepen uit de illegaliteit werden geliquideerd.
Over de auteur
Ad van Liempt (1949) was medeoprichter en eindredacteur van het geschiedenisprogramma ‘Andere Tijden’. Hij schreef meerdere boeken over de Tweede Wereldoorlog, waaronder ‘Kopgeld’, ‘De Oorlog’, ‘Aan de Maliebaan’ en ‘Gemmeker’.
Herdenking en lezing
NM Kamp Vught herdenkt de ontruiming van Kamp Vught van september 1944 op zondag 8 september. Belangstellenden lopen vanaf 13.20 uur in een stille tocht naar het monument op de fusilladeplaats, Hier spreken onder anderen Commissaris van de Koning Ina Adema en nabestaande Jetske van den Burger-Steensma. Op zondag 29 september verzorgt Van Liempt vanaf 14.00 uur een lezing over ‘De wraak op het verzet’. Reserveren is mogelijk via nmkampvught.nl (Agenda).